Graham Greene

Trong năm 2024, tô đọc đâu đó sáu, bay cuốn của Graham Greene. Trường hợp của Greene là trường hợp viết đều tay quá thành ra khó chọn ra tác phẩm nổi bật nhất. Các danh sách best, top này nọ, thường đều có một tác phẩm của ông: khi thì The Power and the Glory, khi thì The End of the Affair. List này thì cho The Heart of the Matter là xuất sắc nhất của ổng, list khác chọn The Human Factor xuất sắc nhất. Ở Việt Nam, dĩ nhiên The Quiet American nổi nhất, đơn giản chỉ vì mỗi cuốn đó được dịch. [Đính chính: Sau này, tôi phát hiện ra ông đã được dịch tới 7, 8 cuốn, nhưng những cuốn in ở Sài Gòn trước 75 cực hiếm.]

Greene hay được gán cái danh nhà văn Catholic, và ông rất ghét điều đó, mặc dù Catholic là chủ đề trở đi trở lại trong hầu hết tác phẩm của ông. Tôi thì thấy ông nên được gọi là nhà văn của rượu và gái. Mỹ miều hơn thì là nhà văn của whisky và ngoại tình. Các nhân vật của ông đều nghiện whisky. Nhân vật chính trong The Power and the Glory là một ông linh mục rượu chè be bét. Nhân vật chính nào hầu như cũng ngoại tình. Điểm đặc biệt là người cắm sừng và người bị cắm sừng còn hay trò chuyện thân tình với nhau như tri kỷ.

Tuy vậy, nếu chọn ra cuốn thích nhất thì tôi chọn The Human Factor. Trong cuốn hiếm hoi không có ngoại tình này, nhân vật chính, một điệp viên hai mang, lại cực kỳ yêu vợ, và đánh đổi mọi thứ để bảo vệ vợ.

Greene có kiểu hài hước rất Ăng lê, và đọc ông, lúc nào tôi cũng liên tưởng tới Michael Cane, tất nhiên phần nào là vì Cane đóng Thomas Fowler trong Người Mỹ trầm lặng. Ông là một phần lớn trong cái sự đọc sảng khoái của tôi năm nay (2024).