Với đa số người trẻ tuổi bây giờ, văn học miền Nam trước
1975 là một khoảng trắng. Không dễ tìm thấy những bản sách cũ, còn sách tái bản
cũng rất hiếm hoi. Trong bối cảnh đó, sự
ra đời của một cuốn sách như Mặc khách Sài Gòn là rất đáng chú ý.
Mặc khách Sài Gòn là tập di cảo của nghệ sĩ sáo trúc và ngâm
thơ nổi tiếng Tô Kiều Ngân. Không phải là tập sách phê bình văn học hay văn học
sử, Mặc khách Sài Gòn chỉ gom góp những ký ức tản mạn của các văn nghệ sĩ miền
Nam mà Tô Kiều Ngân có dịp quen biết. Mặc
dù chỉ phác thảo đôi nét về mười lăm người mà tác giả quen, cuốn sách vẫn kịp đủ
để giúp người đọc hình dung ra một thời kỳ văn nghệ sôi nổi trong một hoàn cảnh
lịch sử đặc biệt. Cuốn sách có nhiều chi tiết mang tính “giai thoại” thú vị như chuyện nhà thơ Đinh Hùng tổ chức
thi… bò ra đường hay chuyện Vũ Hoàng Chương nặng chưa bốn mươi ký, ngồi trên xe
máy ngoài đường thì Tô Kiều Ngân phải ôm lại cho khỏi bay nhưng bình thơ trên
đài phát thanh thì sang sảng, thao thao bất tuyệt.
Phần đặc sắc hơn của tập sách này chính là phần trích tuyển
tác phẩm của các văn nghệ sĩ được giới thiệu. Đọc những tiểu luận như bài của Tạ
Tỵ về dạy hội hoạ trong nhà trường hay bài của Nguyên Sa về các vấn đề văn nghệ,
người đọc có thể ngỡ ngàng nhận ra những ý kiến ấy dường như vẫn còn mang tính
thời sự. Còn đọc những tuỳ bút, truyện ngắn của Mai Thảo chẳng hạn, người đọc hẳn
sẽ ngỡ ngàng bội phần vì một thứ tiếng Việt cực đẹp, cực độc đáo. Văn đẹp thì
thời nào cũng đáng đọc.
Quân Khuê
Quân Khuê
http://tuoitre.vn/Van-hoa-Giai-tri/597842/mac-khach-sai-gon.html