Tôi biết tới thơ Ngân Giang lần đầu khi học lớp 8, lớp 9 gì đó. Hồi ấy tôi vớ được một tờ báo nào có bài giới thiệu Ngân Giang, người được cho là đã viết hàng nghìn bài thơ, hầu hết đã thất lạc. Tờ báo ấy đăng hai bài của Ngân Giang, một là Mấy nét đơn sơ (có câu Đừng rơi, đừng rơi, lá ơi mà tôi rất nhớ), hai là bài gì tôi không nhớ. Sau lần đó thì còn vớ được hai trong ba tập bộ Việt Nam Thi nhân tiền chiến của Nguyễn Tấn Long - Nguyễn Hữu Trọng ở nhà hàng xóm thì phải. Bộ này rất dày, bình thơ rất dở, được cái gom rất nhiều thơ (tôi đọc được gần như toàn bộ Điêu tàn, Lửa thiêng .v.v. ở đây) nên biết thêm một số bài của Ngân Giang. Thơ Ngân Giang hay nhất trong số các nữ thi sĩ tiền chiến* (nhiều người trách Hoài Thanh bỏ sót bà, tuy nhiên có lẽ vào lúc Hoài Thanh soạn Thi nhân Việt Nam Ngân Giang chưa đăng thơ nhiều?). Cái lạ là bà vẫn giữ được nguồn thơ dào dạt ấy mãi về sau này, đến những năm gần cuối đời, dù thơ ít đăng và cuộc đời không kém phần khắc nghiệt với nữ sĩ có bút hiệu rất đẹp hai lần tự tử này (lần đầu khi 9 tuổi). Mới gần đây tôi kiếm được cuốn Thơ Ngân Giang xuất bản năm 1997 của NXB Trẻ, giở ra lại trúng ngay bài Mấy nét đơn sơ. Tuy nhiên bài tôi chép lại ở đây là theo trí nhớ của tôi, có đôi điểm khác biệt so với bản in trong cuốn này mà tôi cho là không hay bằng.
* tiền chiến: dùng theo cách nói quen, nghĩa là trước 45.
Mấy nét đơn sơ
Đêm qua mộng chắp không thành
Thẩn thơ ra đứng một mình trước sân
(Sao Mai rụng vướng dòng Ngân)
Hoa vườn xưa nở, cố nhân xa rồi
Chiều nay gió lạnh nổi xao
Tiếng thu nghe đã xạc xào khắp nơi
Đừng rơi, đừng rơi, lá ơi!
Có ai góc bể chân trời nhớ nhau
Kể từ Lưu Nguyễn về trần
Lối đào thăm thẳm mấy lần suối hoa
Tay tiên để lạnh thoi ngà
Có con chim thước qua nhà không kêu
Thế ra thu đã đến rồi
Thảo nào mưa gió tơi bời mấy hôm
Xa xôi ai đấy có buồn
Thôn Dương cành liễu võ vàng tương tư
1944
Trưng Nữ Vương
Thù hận bao lần chau khóe hạnh;
Một trời loáng thoáng bóng sao rơi.
Dồn sương, vó ngựa xa non thẳm,
Bạt gió, chim bằng vượt dặm khơi.
Một trời loáng thoáng bóng sao rơi.
Dồn sương, vó ngựa xa non thẳm,
Bạt gió, chim bằng vượt dặm khơi.
Ngang dọc non sông đường kiếm mã,
Huy hoàng cung điện nếp cân đai.
Bốn phương gió bãi lùa chân ngựa,
Tám nẻo mưa ngàn táp đóa mai
Máu đỏ cốt xong thù vạn cổ
Ngai vàng đâu tính chuyện tương lai
Hồn người chín suối cười an ủi,
Lệ nến năm canh rỏ ngậm ngùi.
Lạc tướng quên đâu lời tuyết hận,
Non Hồng quét sạch bụi trần ai.
Cờ tang điểm tướng nghiêm hàng trận,
Gót ngọc gieo hoa ngát mấy trời...
Ải bắc quân thù kinh vó ngựa,
Giáp vàng khăn trở lạnh đầu voi.
Chàng ơi ! điện ngọc bơ vơ quá,
Trăng chếch lưng trời, bóng lẻ soi...
1939
"võ vàng tương tư " ===> hay nhỉ . Về cái link của anh : "Trong lịch sử văn học Sài Gòn - TPHCM, có lẽ chưa bao giờ lực lượng cầm bút xuất thân từ nhiều nguồn phong phú khác nhau đã hội tụ đông đảo như 30 năm qua" , câu này thừa từ Sài Gòn .
ReplyDeletecái link thì nhiều cái hay ho cơ:) chứ từ Sài Gòn thì kg thừa.
ReplyDeleteEm đọc hết cả bài rồi . Em thấy vẫn thừa từ SG, :) :) :) . Đoán ra chưa ?
ReplyDeleteHiểu rồi:) thông cảm hơi chậm hiểu:)
ReplyDelete"Bao lần" ,không phải "đôi lần"(Thù hận đôi lần chau khóe hạnh)
ReplyDeleteBạt gió ,không phải "Gạt gió" (Gạt gió, chim bằng vượt dặm khơi)
Tôi chép lại theo đúng bản in của NXB Trẻ, nhưng đúng là "bao lần" và "bạt gió" hay hơn "đôi lần" và "gạt gió" thật. Cảm ơn bác.
DeleteBác nào rành nhạc, phổ bài này theo phong cách nhạc tiền chiến. Chắc là phê lắm! :D
ReplyDeleteHồi nhỏ em cũng rất thích "Chàng ơi ! điện ngọc bơ vơ quá/ Trăng chếch lưng trời, bóng lẻ soi" :-D
ReplyDeleteThis comment has been removed by a blog administrator.
ReplyDelete