Những kẻ phá hoại

NHỮNG KẺ PHÁ HOẠI

Raymond Carver

Carol và Robert Norris là bạn cũ của Joanne, vợ Nick. Họ quen nhau từ ngày xưa, trước khi Nick gặp Joanne. Họ quen nhau từ khi Joanne còn là vợ của Bill Daly. Hồi ấy, nhóm bốn người bọn họ - Carol và Robert, Joanne và Bill – mới cưới và đang theo học sau đại học ngành nghệ thuật. Họ ở chung nhà, một ngôi nhà lớn trên đồi Capitol ở Seatle, chung nhau tiền nhà và một phòng tắm. Họ hay ăn cùng nhau, hay ngồi tán chuyện với nhau đến tận khuya và cùng uống rượu vang. Họ đưa tác phẩm của mình cho nhau xem để săm soi và bình phẩm. Thậm chí trong năm cuối cùng ở chung - trước khi Nick xuất hiện và gặp gỡ Joanne – họ còn chung nhau mua một chiếc thuyền buồm nhỏ rẻ tiền để dong trên hồ Washington những tháng mùa hè. “Những lúc buồn vui, những khi thăng trầm”, sáng hôm đó Robert nhắc lại câu này đến lần thứ hai, cười vang và nhìn vào mặt mọi người quanh bàn.

Hôm đó là sáng chủ nhật, họ ngồi quanh chiếc bàn trong bếp của Nick và Joanne ở Aberdeen, ăn cá hồi hun khói, trứng tráng và bánh mì khoanh với phó-mát kem. Món cá hồi này do Nick đích thân câu được hè năm ngoái và đem chúng đi đóng gói hút chân không. Anh cất trong tủ đá. Anh thích nghe Joanne bảo Carol và Robert rằng cá do chính tay anh câu. Thậm chí chị còn biết, hoặc ra vẻ biết con cá nặng bao nhiêu. Chị bảo: “Con này nặng mười sáu pound”, và Nick cười hể hả. Từ đêm hôm trước, sau khi Carol gọi Joanne và nói rằng chị, Robert và Jenny, đứa con gái mười tuổi của họ, muốn ghé chơi trước khi ngang qua thành phố để ra biển, Nick đã lấy cá ra khỏi tủ đá .

“Con xin phép”, Jenny nói. “Bọn con muốn đi trượt ván.”

“Ván trượt ở trong xe ạ”, Megan, bạn của Jenny nói.

“Các con mang đĩa lại bồn rửa bát đi”, Robert nói. “Rồi có thể đi trượt. Nhưng đừng đi xa. Quanh quẩn đây thôi nhé”, anh nói. “Nhớ cẩn thận.”

“Có ổn không?” Carol hỏi.

“Dĩ nhiên, ổn mà”, Joanne nói. “Không sao đâu. Giá mình cũng có ván trượt. Nếu có, mình cũng đi với các cháu.”

“Nhưng chỉ lúc nào vui thôi”, Robert nói, như tiếp tục nhắc lại thời sinh viên. “Đúng không?”, anh nói, đón ánh mắt của Joanne và cười toe.

Joanne gật đầu.

“Ừ, có một thời như thế”, Carol nói.

Nick có cảm giác Joanne muốn hỏi thăm về Bill Daly. Nhưng chị không hỏi. Chị cười, nụ cười mỉm hơi lâu một tí, rồi hỏi có ai muốn uống thêm cà phê không.

"Cho mình thêm một ít nữa, cảm ơn," Robert nói. Carol bảo: "Không" và khum bàn tay che miệng cốc. Nick lắc đầu.

"Anh kể chuyện câu cá hồi đi," Robert nói với Nick.

"Cũng chẳng nhiều chuyện để kể," Nick nói. “Anh dậy sớm ra hồ, nếu trời không mưa gió và nếu có cá mà anh giăng câu đúng cách thì cá có thể cắn câu. Nếu may mắn, cứ bốn con cắn câu anh có thể bắt được một. Tôi nghĩ có người dành cả đời đi câu cá. Tôi chỉ đi câu mấy tháng hè thôi, chuyện chỉ có vậy.”

“Anh câu từ trên thuyền hay thế nào?” Robert hỏi, như thể rất chú ý. Nick cảm thấy Robert không thật sự quan tâm, nhưng chắc anh nghĩ anh cần hỏi han thêm vì anh là người gợi chuyện.

“Tôi có thuyền ”, Nick nói. “Nó neo ngoài bến”.

Robert khẽ gật đầu. Joanne rót cà phê cho Robert, anh nhìn chị cười, như thể vui mừng vì câu chuyện gián đọan. “Cảm ơn Jo”, anh nói.

Khoảng nửa năm một lần, Nick và Joanne gặp Carol và Robert , thật lòng mà nói như thế là nhiều hơn mức Nick muốn. Không phải anh không ưa họ; anh quý họ. Sự thật là anh quý họ hơn bất cứ người bạn nào khác của Joanne mà anh từng gặp. Anh thích cái khiếu hài hước sâu cay của Robert, cái cách mà anh ta kể chuyện có lẽ buồn cười hơn chính bản thân câu chuyện. Anh cũng quý Carol. Carol xinh xắn, vui tươi, thỉnh thoảng vẫn còn vẽ tranh acrylic. Nick và Joanne treo một bức tranh Carol vẽ tặng trong phòng ngủ. Trông Carol luôn dễ thương những lúc họ ngồi với nhau. Nhưng thỉnh thoảng khi Robert và Joanne ôn chuyện cũ, Nick hay nhìn sang Carol, chị sẽ nhìn anh lại, mỉm cười và lắc đầu khe khẽ như thể việc nhắc chuyện cũ thế này không có ý nghĩa gì.

Tuy nhiên, thỉnh thoảng khi gặp nhau, Nick không thể không cảm thấy dường như anh đang bị ngấm ngầm phán xét, và dường như Robert nếu không phải là chính Carol vẫn trách cứ anh vì đã làm tan vỡ cuộc hôn nhân giữa Joanne và Bill và làm rã cái nhóm bốn người vui vẻ của bọn họ.

Ít nhất một năm hai lần họ gặp nhau ở Aberdeen , một lần đầu mùa hè, lần nữa gần cuối mùa hè. Robert, Carol và Jenny ghé qua thành phố trước khi ngược theo bờ biển về phía vùng rừng mưa nhiệt đới ở bán đảo Olympic, đến một khách sạn quen gần biển, ở một nơi tên là Bãi Đá Mã Não, ở đó Jenny tìm nhặt đá mã não đầy một túi da để mang về Seatle đánh bóng.

Ba người chưa bao giờ ngủ lại nhà Nick và Joanne – Nick nhận ra một điều rằng anh và Joanne chưa bao giờ mời họ ở lại, dù Nick chắc chắn rằng Joanne sẽ rất sẵn lòng đón tiếp họ nếu Nick đề nghị chuyện đó. Nhưng anh chưa bao giờ đề nghị. Mỗi lần ghé thăm, họ đến kịp giờ để ăn sáng, hoặc nếu không thì xuất hiện vừa vặn trước giờ ăn trưa. Carol luôn gọi điện báo trước. Họ đúng giờ, và Nick cảm kích về điều đó.

Nick quý họ, nhưng anh cũng có cảm giác không thoải mái khi có mặt họ. Chưa bao giờ, dù chỉ một lần, họ nói về Bill Daly hoặc thậm chí nhắc đến tên Bill khi có Nick. Dù vậy, khi bốn người ngồi cùng với nhau Nick luôn mơ hồ cảm thấy Daly không quá xa xôi trong ý nghĩ của mọi người. Nick đã lấy vợ của Daly, và giờ đây những người bạn của Daly hiện diện trong ngôi nhà của người gây ra chuyện ấy, người đã làm cho cuộc sống của tất cả bọn họ một thời đảo lộn . Liệu có phải là một hình thức phản bội người bạn cũ Bill Daly yêu quý của họ không khi Robert và Carol kết bạn với người đã gây ra chuyện đó? Khi ăn cơm ở nhà người đó và nhìn anh ta âu yếm choàng tay qua vai người đàn bà đã từng là vợ của người mà họ yêu quý?

“Đừng đi xa con nhé”, Carol nhắc lại với Jenny khi hai cô bé đi ngang qua bếp. “Mình sắp lên đường rồi đó.”

"Không đâu mẹ," Jenny nói. "Chúng con chỉ trượt ngay trước nhà thôi."

“Để xem con có giữ lời không”, Robert nói. “Mình sắp đi rồi các con”. Anh nhìn đồng hồ.

Cánh cửa đóng lại sau lưng bọn trẻ, và những người lớn quay trở lại đề tài họ nhắc lúc sáng – khủng bố. Robert là giáo viên nghệ thuật trong một trường trung học ở Seatle, còn Carol làm trong một cửa hàng gần chợ phố Pike. Cả hai băn khoăn không biết có ai buồn đi châu Âu hay Trung Đông mùa hè ấy không. Thực tế, nhiều nguời bạn của họ đã hủy chuyến đi nghỉ ở Ý và Hy Lạp.

“Quan niệm của mình là phải xem nước Mỹ truớc đã”, Robert nói. Anh kể mẹ và cha kế của anh mới đi nghỉ hai tuần ở Rome về. Chuyện đầu tiên xảy ra là hành lý của họ thất lạc suốt ba ngày. Thế rồi đêm thứ hai ở Rome lúc họ thả bộ trên phố Via Veneto đến một nhà hàng không xa khách sạn lắm, lúc đó trên đường đầy cảnh sát mang súng máy đi tuần, mẹ anh bị một thằng ăn cắp đi xe đạp giật mất ví. Hai hôm sau, họ lái chiếc xe thuê đi khỏi Rome khoảng 30 dặm, trong lúc họ vào viện bảo tàng thì ai đó rạch lốp xe và gỡ mất cái nắp ca pô. “Tụi nó không lấy bình ắc quy hay cái gì khác, mọi người hiểu không?” Robert nói. “Tụi nó lấy cái nắp ca pô. Có ai tưởng tượng nổi không chứ?”

“Tụi nó lấy cái nắp ca pô để làm gì?” Joanne hỏi.

“Ai mà biết được”, Robert nói. “Nhưng dù sao đi nữa thì mọi việc đang trở nên tồi tệ cho những người ở đó - cho du khách – kể từ khi chúng ta ném bom. Mọi người nghĩ sao về chuyện ném bom? Có phải chúng ta đã phản ứng thái quá không? Khỉ gió, mình nghĩ nó chỉ tệ hại hơn cho dân Mỹ. Bây giờ ai cũng là mục tiêu.”

Nick khuấy cà phê và nhấp một ngụm trước khi nói. “Tôi không biết nữa. Thật sự không biết. Trong đầu tôi, tôi vẫn trông thấy cảnh xác người nằm trong vũng máu ở sân bay. Tôi chịu.” Anh lại khuấy cà phê. “ Tôi nói chuyện với vài người ở đây, họ nghĩ rằng lẽ ra chúng ta nên nhân tiện thả thêm mấy quả nữa. Tôi nghe nói lẽ ra người ta phải biến chỗ đó thành bãi đỗ xe. Tôi không biết liệu chúng ta nên hay không nên làm gì. Nhưng tôi nghĩ chúng ta phải làm một cái gì đó.”

“À, như vậy thì hơi nghiêm trọng phải không” Robert nói. “Bãi đỗ xe? Ý anh nói san phẳng chỗ đó?”

“Tôi nóilà tôi không biết lẽ ra họ phải làm gì. Nhưng cần phải phản ứng.”

“Ngoại giao’, Robert nói. “Trừng phạt kinh tế. Cứ để họ cảm thấy túi tiền của họ bị động chạm. Rồi họ sẽ tự uốn nắn và đi đúng đường thôi. ”

“Có ai uống thêm cà phê không?” Joanne hỏi. “Nhanh thôi. Ai muốn ăn dưa nào?” Chị lui ghế lại và đứng lên.

“Mình không ăn được tí nào nữa đâu”, Carol nói.

“Mình cũng vậy”, Robert nói. “Mình no rồi”. Dường như anh muốn nói tiếp về đề tài đang tranh luận, nhưng anh ngưng lại. “Nick này, khi nào tôi xuống đây đi câu cá với anh nhé.”

“Xuống đi”, Nick nói. “Anh đến lúc nào cũng được. Đến và ở lại bao lâu cũng được”.

“Khi nào đi là hay nhất?”

“Hay nhất là tháng bảy. Nhưng tháng tám cũng được. Thậm chí cả một hay hai tuần đầu tháng chín”. Nick bắt đầu kể đại khái về chuyện câu cá buổi tối thú vị thế nào khi hầu hết thuyền đã vào bờ . Nick bắt đầu kể đại khái về cái lần mà anh vớ được một con cá to đùng dưới ánh trăng.

Robert có vẻ hơi nghĩ ngợi. Anh nhấp một ngụm cà phê. “Tôi sẽ đi câu. Nếu anh thấy được mùa hè này tháng bảy tôi sẽ xuống, .’

“Được chứ”, Nick nói.

“Tôi có cần chuẩn bị dụng cụ gì không?”, Robert nói, tỏ vẻ quan tâm.

“Anh cứ đi tay không”, Nick nói. “Tôi có nhiều đồ lắm”

“Cậu có thể dùng bộ đồ câu của mình”, Joanne nói.

“Nhưng vậy thì cậu không câu được”, Robert nói. Và đột nhiên câu chuyện câu cá kết thúc ở đó. Tự nhiên Nick thấy cái cảnh tượng ngồi với nhau hàng giờ trên một chiếc thuyền khiến cả Robert và anh đều không thoải mái. Không, thật lòng mà nói anh thấy quan hệ giữa họ không nên nhiều hơn việc ngồi trong căn bếp xinh xắn này mỗi năm hai lần, ăn sáng và uống cà phê chuyện vãn. Thế là vừa đủ đẹp, và thế là vừa đủ thời gian ngồi cùng nhau. Thế là vừa tốt. Nhiều hơn nữa là không thể. Gần đây thậm chí anh còn bỏ qua một chuyến hiếm hoi đi Seatle cùng với Joanne, vì anh biết thế nào chị cũng muốn ghé nhà Carol và Robert uống cà phê tán phét. Nick kiếm cớ để ở nhà. Anh nói công việc ở trại gỗ bận quá anh không đi được. Một lần Joanne ngủ lại nhà Carol và Robert, khi chị về nhà chị có vẻ xa xăm với Nick và trầm tư suốt mấy ngày. Khi anh hỏi về chuyến viếng thăm, chị nói rằng , rằng ăn tối xong họ ngồi nói chuyện đến khuya. Nick biết thế nào họ cũng nói tới Bill Daly, anh chắc chắn về điều đó và cảm thấy hơi bực bội. Nhưng họ nói chuyện về Daly thì sao? Joanne bây giờ là của Nick. Anh đã từng có thể giết người để có được chị. Anh vẫn yêu chị, và chị cũng yêu anh, nhưng anh không cảm thấy mê muội như xưa nữa. Không, bây giờ anh sẽ chẳng giết ai vì chị, và anh còn thấy khó hiểu nổi tại sao ngày xưa anh lại từng cảm thấy như thế. Anh nghĩ không bao giờ đáng giết ai đó vì chị, hay vì bất cứ người nào khác trong chuyện yêu đương.

Joanne đứng lên và bắt đầu dọn đĩa.

“Để mình giúp’, Carol nói.

Nick vòng tay quanh eo Joanne và siết nhẹ, như thể mơ hồ xấu hổ về những gì anh đang nghĩ. Joanne đứng yên, hơi cúi người xuống bàn, và để anh ôm. Rồi mặt chị hồng lên, chị khẽ nhích người và Nick buông chị ra.

Bọn trẻ, Jenny và Megan, mở cửa chạy vào nhà bếp mang theo mấy thanh ván trượt. “Dưới kia có một đám cháy”, Jenny nói.

“Nhà người ta đang cháy”, Megan nói.

“Cháy à?” Carol nói. “Nếu cháy thật thì tránh xa ra”.

“Mình chả nghe thấy tiếng xe cứu hỏa”, Joanne nói. “Mọi người có nghe tiếng xe cứu hỏa không?”

“Mình cũng chẳng nghe thấy gì”, Robert nói. “Các con đi chơi đi. Mình không còn nhiều thời gian đâu.”

Nick bước lại cửa sổ và nhìn ra ngoài, nhưng có vẻ như không có gì bất thường diễn ra cả. Cái ý niệm về một ngôi nhà bốc cháy lúc mười một giờ sáng một ngày trời quang mây tạnh là không thể hiểu nổi. Ngoài ra, không hề có báo động, không có những xe đầy người tò mò hay tiếng chuông kêu, tiếng còi báo động rền rĩ hay tiếng phanh hơi rít lên. Dường như với Nick đó là một phần trò chơi của bọn trẻ.

“Bữa sáng rất tuyệt’, Carol nói. “Mình thích lắm. Mình thấy như muốn nằm lăn ra ngủ vậy.” “Tại sao không?” Joanne nói. “Chúng mình có phòng thừa trên gác. Cứ để bọn trẻ chơi, hai người đánh một giấc trước khi khởi hành.”

“Đúng đấy”, Nick nói. “Tất nhiên rồi.”

“Ồ, Carol chỉ nói đùa đấy mà”, Robert nói. “Mình đâu có ở lại được phải không Carol?”, Robert nhìn vợ.

“Ồ, không, không”, Carol nói và cười vang. “Nhưng mọi thứ thật tuyệt, như mọi khi. Thật là một bữa tiệc sâm-banh chỉ có điều không có sâm-banh thôi.”

“Loại ngon nhất”, Nick nói. Nick đã bỏ uống cách đây sáu năm sau khi bị bắt vì lái xe khi uống rượu. Anh cùng mấy người nữa đến các buổi họp mặt của hội cai rượu, xác định rằng đó là nơi anh cần đến, rối tối nào anh cũng đến đó, đôi khi một đêm đến hai lần, trong suốt hai tháng, cho đến khi không còn khát khao uống rượu, nói theo kiểu của anh, như thể là anh chưa bao giờ có khát khao ấy. Nhưng ngay cả bây giờ khi đã hoàn toàn bỏ rượu thỉnh thoảng anh vẫn đến dự các buổi họp mặt.

“Nói tới chuyện uống”, Robert nói. “Jo có nhớ Harry Schuster không? Tiến sĩ Harry Schuster, bây giờ là chuyên gia cấy tủy, đừng hỏi mình bằng cách nào – nhưng cậu có nhớ cái tiệc Giáng sinh mà hắn gây gổ với vợ hắn không?”

“Marilyn”, Joanne nói. “Marilyn Schuster. Lâu lắm rồi mình không nhớ tới cô nàng.”

“Đúng rồi, Marilyn”, Robert nói. “Bởi vì hắn nghĩ vợ mình đã ngà ngà và còn đong đưa với… ”

Anh ngưng đủ lâu để Joanne nói: “Bill.”

“Ừ, đúng rồi, Bill”. “Đại khái, đầu tiên lời qua tiếng lại, rồi cô vợ quẳng chìa khóa xe xuống sàn và bảo: “Con bà nó, nếu anh đàng hoàng, minh mẫn và tỉnh táo đến thế thì anh lái đi”. Và thế là Harry – lúc tới họ đi mỗi người một xe, hắn đang tập sự ở bệnh viên – Harry đi ra và lái xe của vợ qua hai block nhà, đỗ lại, rồi quay lại xe mình và lái khoảng hai block đó, đỗ lại, đi bộ lại xe vợ, lái đi hai block, đi bộ lại xe mình rồi lái đi một quãng nữa, rồi lại đỗ và đi bộ lại xe vợ và lái đi vài block vân vân và vân vân.”

Mọi người cười rũ. Nick cũng cười. Câu chuyện thật buồn cười. Nick đã nghe khối chuyện say xỉn, nhưng chưa bao giờ anh nghe một chuyện lòng vòng như thế. “Dù sao đi nữa”, Robert nói, “tóm lại hắn lái cả hai chiếc xe về nhà bằng cách ấy. Hắn mất khoảng hai, ba tiếng để đi được năm dặm. Nhưng rốt cuộc hắn cũng về đến nhà. Khi hắn vào nhà đã thấy Marilyn ngồi ở bàn rồi, tay cầm môt ly rượu. Ai đó đã cho cô nàng quá giang. Khi Harry vào nhà, cô nàng nói: “Chúc mừng Giáng sinh”, và tôi đoán là hắn đã cho vợ đo ván.”

Carol huýt sáo.

Joanne nói: “Ai cũng thấy hai người đó không bền mà. Họ vội quá! Mình nhớ là năm sau cả hai lại cùng dự tiệc Giáng sinh, chỉ có điều họ đi với người khác thôi.”

“Bao nhiêu lần lái xe sau khi uống”, Nick nói. Anh lắc đầu. “Tôi chỉ bị tóm cổ một lần thôi.”

“Anh may đấy”, Joanne nói.

“Người khác mới may ”, Robert nói. “Những người đang lái xe trên đường ấy.”

“Tôi bị nhốt một đêm”, Nick nói, “và thế là đủ lắm. Từ đó tôi bỏ uống. Thật ra, tôi ở chỗ mà người ta gọi là trạm giải rượu. Sáng hôm sau một tay bác sĩ thò mặt vào - tên lão là bác sĩ Forester – và gọi từng người vào một cái phòng khám bé tẹo rồi khám qua. Lão rọi đèn vào mắt, bắt xòe hai bàn tay ra, úp xuống, lão đo mạch rồi nghe nhịp tim. Lão giảng một bài về chuyện uống rượu, rồi nói mấy giờ sáng thì chúng tôi có thể được thả. Lão nói mười một giờ sáng tôi sẽ được ra về. Tôi nói: “Bác sĩ, liệu tôi có thể về sớm hơn được không?”. “Anh vội vàng làm gì?” lão hỏi. “Mười một giờ tôi phải có mặt ở nhà thờ”, tôi nói. “Hôm nay tôi lấy vợ.”

“Thế ông ta trả lời sao?” Carol hỏi.

“Lão nói: “Biến ra khỏi đây ngay, thưa quý ông. Nhưng đừng bao giờ quên chuyện này, anh nghe rõ chưa?” Và tôi đã không quên. Tôi bỏ rượu. Chiều hôm đó trong đám cưới tôi không uống tí nào. Một giọt cũng không. Chuyện với tôi là thế. Tôi sợ kinh. Đôi khi cần phải có chuyện như vậy, một cú sốc thần kinh thật sự thì sự việc mới thay đổi.”

“Tôi có thằng em bị một gã lái xe say rượu tông cho gần chết”, Robert nói. “Nó vẫn còn đang dây nhợ lủng lẳng và đeo chằng sắt để đi lại.”

“Hỏi lần cuối đây, ai uống cà phê nữa không?” Joanne nói.

“Cho mình một chút”, Carol nói. “Mình phải gọi bọn trẻ vào và lên đường thôi.”

Nick ngó ra cửa sổ và thấy bên ngoài có nhiều xe chạy ngang. Người ta hấp tấp đi lại trên vỉa hè. Anh nhớ Jenny và cô bé kia nói về một đám cháy, nhưng Chúa ạ, nếu cháy thì phải nghe tiếng còi báo động và tiếng xe chứ, đúng không? Anh định đứng dậy, nhưng lại thôi. Anh quyết định lát nữa sẽ ra ngoài xem thử.

“Thật là điên rồ”, Nick nói. “Tôi nhớ hồi tôi còn hay nhậu nhẹt, có lần tôi bị cái mà người ta gọi là tai biến do nghiện rượu, tôi ngã nhào và đập đầu vào cái bàn uống nước. May cho tôi là lúc đó tôi đang ở ngay trong phòng khám. Tôi tỉnh dậy thấy mình nằm trên giường trong phòng khám và Peggy, vợ tôi lúc đó, đang cúi xuống với cả bác sĩ và y tá. Peggy đang kêu tên tôi. Tôi bị quấn một cuộn băng to tướng quanh đầu, trông giống như một cái khăn xếp. Bác sĩ nói tôi bị lên cơn lần đầu, nhưng sẽ không phải là lần cuối nếu tôi còn nhậu. Tôi nói tôi hiểu. Nhưng tôi chỉ nói cho có. Hồi đó tôi đâu có ý định bỏ rượu. Tôi tự nhủ và cũng bảo vợ rằng tôi ngất chẳng qua vì căng thẳng thần kinh.

Nhưng tối hôm đó Peggy và tôi có tiệc. Chúng tôi đã lên kế hoạch cho bữa tiệc này trước mấy tuần rồi nên không thể hủy bỏ vào phút chót và làm mọi người thất vọng. Các bạn có hình dung ra không? Thế là bữa tiệc vẫn diễn ra, khách khứa đến và tôi vẫn quấn cái cuộn băng đó. Suốt đêm tôi luôn có một ly vodka trong tay. Tôi bảo mọi người tôi đập đầu vào cửa xe.”

“Sau đó anh còn uống bao lâu nữa?” Carol hỏi.

“Cũng lâu đấy. Khoảng một năm. Cho đến cái đêm bị tóm.”

“Khi mình gặp Nick, anh tỉnh táo”, Joanne nói, và chợt đỏ mặt, như thể lỡ lời.

Nick mân mê cổ Joanne. Anh nhặt mấy sợi tóc vương trên cổ vợ, vê giữa mấy đầu ngón tay rồi thả xuống. Trên vỉa hè, thêm nhiều người đi ngang qua cửa sổ . Hầu hết mọi người đều mặc áo dài tay và áo khoác. Một anh chàng công kênh một cô bé trên vai.

“Tôi bỏ rượu khoảng một năm trước khi gặp Joanne”, Nick nói, như thể nói cho mọi người điều họ cần phải biết.

“Anh kể chuyện ông anh của anh đi”, Joanne nói.

Thoạt tiên Nick không nói gì. Anh ngừng vuốt ve cổ Joanne và bỏ tay ra.

“Chuyện thế nào?” Robert nói, hơi nhỏm người về phía trước. Nick lắc đầu.

“Sao?” Carol nói. “Nick? Không sao, tùy anh muốn kể thì kể.”

“Thế nào mà chúng ta lại nói đến chuyện này nhỉ?” Nick nói.

“Anh khơi chuyện ra, anh yêu ạ”, Joanne nói.

“Ừm, chuyện là lúc đó tôi đang cố cai rượu, và tôi cảm thấy tôi không thể cai ở nhà được, tôi lại không muốn đi những chỗ như trung tâm y tế hay trại cai rượu, các bạn biết đấy, trong khi đó anh tôi có một căn nhà nghỉ mát thời gian đó đang để không – lúc ấy là tháng mười – thế là tôi gọi anh hỏi liệu có thể đến đó và ở lại một, hai tuần để tìm lại chính mình. Lúc đầu anh nói được. Tôi bắt đầu sắp xếp đồ đạc vào va-li và thầm nghĩ mình hạnh phúc vì có gia đình, hạnh phúc vì có một ông anh sẵn lòng giúp đỡ. Nhưng ngay sau đó điện thoại reo, chính là anh tôi gọi, nói rằng anh vừa bàn với vợ, và anh xin lỗi, anh bảo không biết phải nói với tôi như thế nào, nhưng vợ anh sợ tôi có thể làm cháy rụi nhà. Anh nói tôi có thể làm rơi thuốc lá cháy dở, hay không dập lửa. Nói chung, họ sợ tôi có thể làm cháy nhà, và anh xin lỗi nhưng anh không thể cho tôi đến đấy ở được. Tôi nói không sao, và lấy đồ trong va-li ra. ”

“Chao”, Carol nói. “Anh của anh mà cư xử thế à. Bỏ rơi anh”, chị nói. “Chính anh ruột của anh.”

“Nếu tôi ở vào thế anh ấy, tôi cũng chưa biết chắc mình xử sự thế nào”, Nick nói.

“Chắc chắn anh sẽ cho anh ấy ở nhờ, anh yêu”, Joanne nói.

“Ừm, hẳn là anh sẽ cho”, Nick nói. “Chắc chắn. Anh sẽ cho anh ấy ở đấy, khỉ gió thật. Chỉ là một cái nhà. Có quái gì đâu? Nhà có thể mua bảo hiểm được mà.”

“Kinh thật”, Robert nói. “Vậy rồi bây giờ quan hệ giữa anh và ông anh trai thế nào?”

“Không có gì cả, rất buồn phải nói vậy. Hồi lâu rồi anh ấy hỏi mượn tiền, tôi cho muợn và anh ấy trả đúng hẹn. Nhưng phải năm năm rồi chúng tôi không gặp nhau. Còn vợ anh thì lâu hơn nữa.”

“Những người này từ đâu ra vậy nhỉ?” Joanne nói. Chị đứng lên, buớc lại cửa sổ và kéo rèm.

“Bọn trẻ nói có đám cháy gì đó”, Nick nói.

“Tầm phào. Không thể có một đám cháy được”, Joanne nói. “Đúng không?”

“Hình như có chuyện”, Robert nói.

Nick bước ra trước mở cửa. Có một chiếc xe chạy chậm lại rồi đỗ bên lề đường trước nhà. Một chiếc khác vượt qua và đỗ bên kia đường. Lác đác mấy người đi bộ ngang qua nhà. Nick bước ra sân; Joanne, Carol và Robert đi theo. Nick nhìn dọc theo đường và thấy khói bốc lên, đám đông lố nhố, hai xe cứu hỏa và một xe cảnh sát đỗ ngay ngã tư. Lính cứu hỏa đang chĩa vòi vào vách nhà – nhà của gia đình Carpenter, chỉ một cái liếc mắt là Nick nhận ra. Khói đen tỏa từ các vách nhà, và lửa ngoi ra từ mái. “Lạy Chúa, quả thật là có một đám cháy”, anh nói. “Bọn trẻ nói đúng”.

“Sao bọn mình không nghe thấy gì nhỉ?” Joanne nói. “Mọi người có nghe thấy gì không? Mình chẳng nghe thấy gì cả.”

“Robert, mình nên lại đằng đó và xem con đâu rồi”, Carol nói. “Chúng có thể làm quẩn chân người ta. Chúng cũng có thể lại quá gần hay đại loại vậy. Chuyện gì cũng có thể xảy ra.”

Cả bốn người bắt đầu đi dọc theo vỉa hè. Họ nhập vào một nhóm người khác đang đi thong thả. Họ đi cùng với nhóm này. Nick có cảm giác họ đang dạo chơi. Nhưng trong lúc đó khi mắt họ hướng về ngôi nhà đang bốc cháy, họ thấy lính cứu hỏa tưới nuớc lên mái nhà, nơi ngọn lửa cứ bùng ra. Vài anh lính cứu hỏa khác chĩa vòi nước vào cửa sổ trước. Có một người đội mũ bảo hộ có dây, mặc áo khoác đen dài và mang bốt đen cao đến gối mang một cái rìu bọc ra phía sau nhà.

Họ đến gần chỗ đám đông đang đứng nhìn. Xe cảnh sát đỗ giữa đường, họ nghe thấy tiếng bộ đàm rọt rẹt trong xe giữa tiểng ngọn lửa đang chọc qua vách nhà. Chợt Nick nhìn thấy hai cô bé láng cháng phía trước đám đông. “Tụi nhỏ kia rồi”, anh nói với Robert. “Kia kìa. Thấy chúng không?”

Họ xin lỗi mọi người và len lỏi qua đám đông đến sau hai cô bé đang ôm thanh ván trượt.

“Bọn con đã nói mà”, Jenny nói. “Thấy chưa? Mái nhà đang bốc cháy.” Megan đứng ôm thanh ván trượt bằng một tay, còn tay kia nắm lại và đút vào mồm.

“Chị có biết chuyện gì không?” Nick hỏi người phụ nữ bên cạnh. Cô đội một cái mũ rộng vành và đang phì phèo thuốc lá.

“Có người phá hoại”, cô nói. “Tôi nghe lán mán vậy.”

“Nếu bắt được bọn này thì nên xử tử, còn không thì còng chúng lại và quẳng chìa khóa đi”, anh chàng đứng cạnh cô nói. “Nhà này đang đi du lịch ở Mexico và thậm chí họ không biết rằng khi về họ sẽ chẳng có nhà mà ở. Người ta chưa liên lạc được với họ. Thật tội nghiệp. Anh hình dung ra không? Họ sẽ về nhà và thấy mình chẳng còn nhà để ở nữa. ”

“Nó sắp sập!” anh lính cứu hỏa cầm rìu thét lên. “Lui ra! Lui ra!”

Không có ai đang đứng gần anh hay gần ngôi nhà cả. Nhưng mọi người trong đám đông cũng nhúc nhích chân hoặc liếm môi, và Nick có thể cảm thấy anh đang căng thẳng. Trong đám đông có ai đó nói: “Ôi lạy Chúa tôi, lạy Chúa tôi!”

”Nhìn kìa”, có tiếng người khác.

Nick ép sát Joanne hơn, lúc đó chị đang chăm chú nhìn đám cháy. Tóc trên trán chị có vẻ ướt. Anh vòng tay quanh chị. Khi choàng tay anh chợt nhận ra sáng hôm ấy anh đã ôm chị ít nhất ba lần như thế.

Nick khẽ ngoảnh đầu sang hướng Robert và ngạc nhiên nhận thấy Robert đang chăm chú nhìn anh thay vì ngôi nhà. Mặt Robert đỏ lựng, vẻ lạnh lùng, như thế mọi chuyện xảy ra – hỏa hoạn, tù tội, phản bội, ngoại tình, đảo lộn trật tự đã định - đều do lỗi của Nick và anh phải chịu trách nhiệm. Nick chằm chằm nhìn lại, tay vẫn vòng quanh eo Joanne, cho đến khi Robert hết đỏ mặt và cụp mắt xuống. Khi Robert ngước mắt lên lần nữa, anh không nhìn Nick. Anh nhích lại gần vợ như để bảo vệ vợ mình. Họ đều đứng xem lính cứu hỏa xịt nước vào căn nhà đang cháy.

Nick và Joanne vẫn ôm nhau khi đứng xem, nhưng khi vợ anh níu vai anh một cách vô thức, Nick lại cảm nhận được cái cảm giác quen thuộc đôi khi anh vẫn có, rằng anh chẳng hề biết vợ anh đang nghĩ gì.

“Em đang nghĩ gì đấy?” anh hỏi vợ.

“Em đang nghĩ về Bill”, chị nói.

Anh vẫn ôm vợ. Chị im lặng một hồi rồi nói: “Anh biết đấy, thỉnh thoảng em vẫn nghĩ về Bill. Dù sao đi nữa anh ấy vẫn là người đầu tiên em yêu. ”

Anh vẫn ôm vợ. Chị ngả đầu lên vai anh và trân trối ngó căn nhà đang cháy.

Goldmund dịch từ nguyên bản tiếng Anh Vandals.