Friday 23 October 2009

Thơ thiền Lý Trần

Những bài dưới đây chép lại từ tập Thơ Thiền Lý Trần, Nguyễn Duy chủ biên và là người dịch sang tiếng Việt, Kevin Bowen và Nguyễn Bá Chung dịch sang tiếng Anh. Sách do NXB Văn hóa Sài Gòn ấn hành, bìa cứng, giấy đẹp, in màu, trang nhã và sang trọng. Chân thành cảm ơn chị Sonata một lần nữa, vì đã tặng cuốn này và vì đã kỳ công lấy được chữ ký của Nguyễn Duy.


Quốc Tộ

Thiền sư Pháp Thuận

Quốc tộ như đằng lạc
Nam thiên lý thái bình
Vô vi cư điện các
Xứ xứ tức đao binh

Bản dịch của Nguyễn Duy

Vận nước

Bời bời vận nước quấn mây
Trời Nam mở lượng đó đây thái bình
Thiền tâm thấm tận triều đình
Thì nhân gian dứt đao binh đời đời


***

Thị đệ tử

Quốc sư Vạn Hạnh


Thân như điện ảnh hữu hoàn vô
Vạn mộc xuân vinh thư hựu khô
Nhậm vận thịnh suy vô bố úy
Thịnh suy như lộ thảo đầu phô


Bản dịch của Nguyễn Duy

Bảo đệ tử

Thân như chớp có lại không
Cỏ cây xuân thắm rồi đông úa tàn
Sợ gì suy thịnh thế gian
Thịnh suy như cỏ bên đàng treo sương


***

Ngẫu tác

Tuệ Trung Thượng Sỹ



Đường trung đoan tọa tịch vô nghiên
Nhàn khán Côn Luân nhất lũ yên
Tự thị quyện thời tâm tự tức
Bất quan nhiếp niệm bất quan thiền


Bản dịch của Nguyễn Duy


Chợt hứng làm thơ


Giữa nhà ngay ngắn ngồi yên
Thanh nhàn ngắm khói trên triền Côn Luân
Mỏi thần ắt tự tắt tâm
Thì thiền với niệm đâu cần làm chi


9 comments:

  1. Câu thứ 3 bài cuối hình như dịch không sát lắm phải không bác?

    ReplyDelete
  2. Có vẻ thơ dịch không tải được cái trang trọng hàm súc của chữ Hán. Lục bát vậy thì thơ Nguyễn Duy hóa mất rồi. Dù sao cũng là một cách diễn tả.

    ReplyDelete
  3. Bác Tùng H: Dịch nghĩa câu đó là "khi mệt mỏi thì tâm tự tắt".

    TQ: Trang trọng hàm súc là "đặc tính" của chữ Hán, còn tiếng Việt yểu điệu thục nữa nên rất khó tải cái đặc tính đó.

    ReplyDelete
  4. Mình nhớ đã từng dạy bài "Quốc Tộ" trong chương trình thí điểm phân ban. Cũng cùng suy nghĩ như TQ.
    Bài thơ có vài chữ nhưng đặt vào trong bối cảnh lịch sử khi đó mới thấy rất hay.
    Cảm được thơ thiền Lý Trần thực không dễ như thơ... Goldmund đâu :p

    ReplyDelete
  5. Mình cũng không thích dịch thơ chữ Hán thành ra thành lục bát, nhưng thơ thiền thì có thể phảng phất :)

    ReplyDelete
  6. Âm vận và nhịp điệu trong thơ là rất liên quan đến nội dung truyền tải của nó. Về góc độ này thì thể thất ngôn tứ tuyệt có sắc thái khác với lục bát xa.

    Giữ lại cái ý nghĩa hình thức mà bỏ đi tương quan điệu thức thì khó mà coi là đồng cảm sâu xa được.

    Nhưng nếu hoạ lại thì kiểu gì cũng được.

    ReplyDelete
  7. Đồng ý với bác Tùng H và bác TQ.
    Thơ chuyển thể làm thay đổi hẳn cái thần thái của vần và nhịp, một yếu tố hàng đầu đối với thơ cũ

    ReplyDelete
  8. Còn ai ném đá bác Nguyễn Duy nữa không để tôi còn mời bác ấy vào đọc?:)

    ReplyDelete

BẠN BÈ CŨNG LÀ MỘT TÀI SẢN