Có câu chuyện thế này: Một cặp vợ chồng mới cưới đi hưởng tuần trăng mật ở một vùng quê. Họ thuê một căn gác tại một trang trại nọ và ở tịt trên ấy. Ông chủ trang trại chờ từ sáng đến gần trưa không thấy đôi vợ chồng trẻ xuống ăn sáng, mới ra sân đứng gọi vống lên gác “Này, anh chị xuống ăn gì đi chứ, không đói à”. Anh chồng thò đầu ra cửa sổ, bảo: “Chúng tôi ăn sáng rồi. Bằng hoa trái của tình yêu!” Ông chủ trang trại bảo: “Anh chị ăn sáng bằng hoa trái của tình yêu cũng được, nhưng đừng vứt vỏ ra cửa sổ nhé. Đã có ba con vịt của tôi chết vì nuốt phải vỏ rồi đấy”.
***
Hoa trái của tình yêu (đáng lẽ là “vỏ”, nhưng thôi cứ gọi là hoa trái cho nó “thơ”), ngày xưa chỉ bán ở tiệm thuốc Tây. Hồi mới ra trường, có lần tôi được các chị trong công ty phân công đi mua một hộp về làm quà sinh nhật cho một anh có vợ rồi. Ngày đấy một đám chơi chung nghịch như quỷ. Các chị (gọi là chị, nhưng chỉ hơn bốn, năm tuổi) còn khui ra một cái trông thử hình dạng nó thế nào.
Hoa trái của tình yêu ngày nay bày bán đầy các siêu thị, có nơi để ngay quầy tính tiền, rất tiện tay lấy. Công ty Unilever mới đây còn tung ra chiêu khuyến mãi mua một chai khử mùi Rexona thì được một cái hoa trái. Ý tưởng này cách đây 10 năm nếu nghĩ ra chắc cũng không ai dám làm.
***
Một đồng nghiệp người người Trung Quốc của tôi thỉnh thoảng email, bảo tôi gửi hình con gái tôi cho anh ấy xem. Tôi gửi, nhưng cũng tỏ ý hơi ngạc nhiên. Anh giải thích tao rất thích coi hình trẻ con. Mày biết không, tao chỉ có một đứa con trai. Tao muốn có thêm một đứa con gái nữa nhưng chính phủ tao không cho phép.
Ở Trung Quốc, sức tiêu thụ hoa trái chắc rất lớn. Ở xứ sở mà cái gì cũng có thể được làm giả, kể cả trứng gà, không hiểu có ai sản xuất hoa trái giả không. Nếu có, thì người sản xuất hàng giả nên bị bắt về tội gì, tội hàng làm giả hay tội gián tiếp vi phạm chính sách dân số gây hậu quả nghiêm trọng?
***
Ngày hôm qua, tôi đi phỏng vấn.
Người phỏng vấn hỏi tôi, tại sao bạn muốn tham gia vào chương trình này? Chương trình này là một chương trình tình nguyện. Chương trình chỉ chọn ba người để đi dạy kỹ năng máy tính căn bản và những thứ khác cho một trại trẻ mồ côi ở Quảng Trị trong vòng một tuần. Tôi bảo tôi có hai đứa con, một ba tuổi một gần hai tuổi. Hạnh phúc lớn nhất của tôi bây giờ là đi làm về được hai đứa ùa ra đón, trèo lên đùi ngồi, mỗi đứa một bên. Alpha thỉnh thoảng xô em Pi ra rồi tuyên bố "Con ngồi cả hai đùi”. Hai đứa còn tranh nhau cởi vớ cho ba. Alpha và Pi có ba mẹ, có tình yêu từ ba mẹ, ông bà. Từ khi có con tôi càng hiểu tình yêu quan trọng thế nào đối với sự phát triển của chúng. Những đứa bé trong trại mồ côi không có được điều bình thường mà xa xỉ ấy. Cho nên tôi muốn chia sẻ. Tôi muốn làm một điều gì đấy để giúp chúng trong chừng mực có thể. Và tôi cũng muốn thêm chút ý nghĩa cho cuộc đời của tôi.
Hy vọng tôi sẽ là một trong ba người được chọn.
***
Cũng ngày hôm qua, tôi dự lễ khai trương một văn phòng luật. Trong số khách mời tôi găp một nữ luật sư, trưởng một công ty luật có tên tuổi ở Sài Gòn. Chị tâm sự cái khổ của những luật sư như chị, rất tự tin về chuyên môn mà tự ti về ngoại ngữ, là không đọc được tài liệu bằng tiếng nước ngoài. Chị bảo tôi hãy dành thời gian dịch thuật hay biên soạn những tài liệu liên quan đến nghề “để đóng góp cho cộng đồng”.
Tôi chợt nhớ số luật sư Việt Nam sử dụng thành thạo tiếng Anh chắc chỉ độ vài trăm, nhu cầu đọc tài liệu luật bằng tiếng Việt là rất lớn. Gợi ý của chị cũng là gợi ý về cách làm cuộc sống thêm ý nghĩa. Tuy nhiên, tài liệu luật tiếng nước ngoài đọc cho mình hiểu đã khó, dịch ra tiếng Việt khó bội phần vì sự khác biệt về hệ thống pháp luật cũng như sự chưa phát triển của hệ thống khái niệm pháp lý ở Việt Nam. Sẽ suy nghĩ thêm.
***
Cách đây tám năm, khi tôi mới gia nhập chốn giang hồ internet được vài tháng, tôi được gặp một nữ kiệt trên mạng. Lần đầu tiên gặp nhau, hai chị em nói chuyện đến khuya về mọi thứ trên đời. Chị bảo nhiều người ở mình chỉ nghĩ đến tiền như là lẽ sống. Trong khi ở Tây, nhiều đứa nó chui vào rừng vẽ tranh cả tháng, hoặc đi lang thang từ nước này sang nước nọ. Với bọn đấy, như thế mới là cuộc sống. Còn chị thì sao, tôi hỏi. Chị bảo chị thích đi học. Với chị, đi học là một nghề. Hình như bây giờ chị vẫn đang làm tiến sĩ ở một nước nào đấy sau khi đã có rất nhiều bằng cấp.
***
Ngày hôm kia, tôi táy máy trong phần settings của blog, chuyển một số blog mà tôi theo dõi từ chế độ public sang chế độ anonymous. Tôi không biết rằng việc đấy cũng làm giảm số người theo dõi tại blog bạn. Tôi không ngờ rằng có bạn cũng để ý và lăn tăn rằng mình có làm cho ai đó phật lòng. Hóa ra việc theo dõi nhau trên blog cũng có ý nghĩa.
***
Rốt cuộc thì “ý nghĩa” có ý nghĩa gì?
***
Có lần tôi lò mò trên mạng tổng kết được Việt Nam có ba thứ đứng vào hàng top của thế giới: thứ nhất là chỉ số minh bạch (Transparency Index), thứ hai là giá trị của đồng tiền, và thứ ba là tỷ lệ nạo thai. Ố la la. Điều này có ý nghĩa gì?
Có lẽ Unilever nên khuyến mãi hoa trái của tình yêu khi người tiêu dùng mua bất cứ sản phẩm nào của họ, từ bột giặt Omo đến nước mắm Knorr. Như thế sẽ góp phần giải quyết việc đánh tụt hạng một trong ba thứ kể trên. Muốn đánh tụt hạng hai thứ còn lại sẽ là một long and winding road?