+ Đôi khi có những câu thơ cứ vang lên trong trí mà không rõ nguyên nhân vì sao. Có thể đây là hệ quả của việc từng đọc quá nhiều thơ, ngộ độc thơ, ha ha. Mấy hôm nay câu này vang vang trong đầu: “Theo ca dao thì họ phải quay về/ Nhưng như thế thì trời không kịp sáng.” Theo trí nhớ suy tàn của tôi có lẽ đây là một câu của Nguyễn Bình Phương, Google hoặc hỏi ChatGPT có thể ra, nhưng không cần thiết. Dường như câu này được ghi làm đề từ của tiểu thuyết Người đi vắng. Người đi vắng là một trong hai cuốn hay nhất của Nguyễn Bình Phương (cuốn kia là Xe lên xe xuống tức Mình và họ). Người đi vắng cũng là một trong những tiểu thuyết hay nhất của văn học Việt Nam sau 75. Thật ra trước 75 thì cả hai miền cũng chả có mấy tiểu thuyết hay. Thơ có, truyện ngắn có, tản văn tùy bút có, nhưng tiểu thuyết hay quả là của hiếm, suốt cả chiều dài văn học Việt Nam. Chính ra xét cả lịch sử văn học VN, NBP có lẽ là tiểu thuyết gia chuyên nghiệp vào bậc nhất. Tất nhiên chuyên nghiệp theo nghĩa chuyên chú với tiểu thuyết chứ không phải sống bằng tiểu thuyết. Mấy cuốn gần đây của NBP hơi nhạt nhòa, dẫu vậy, đây vẫn là tác giả tôi chờ đợi và không bỏ qua cuốn nào.
+ Khi người ta trẻ, ý là khi tôi còn trẻ, tôi thấy bạn bè mình ai cũng đọc truyện ngắn Phan Thị Vàng Anh. Vàng Anh là tác giả ngôi sao đối với giới trẻ đầu những năm 90. Bọn sinh viên chúng tôi hồi ấy thấy mình đâu đó trong những truyện của chị, mê cái không khí lành lạnh, kiểu nói năng của các nhân vật trong truyện chị, thậm chí có những kẻ còn quy ước khi viết thiệp không viết những lời chúc bởi “chúng chẳng bao giờ trở thành sự thật” như quan niệm một nhân vật của chị. Rồi chị lảng đi đâu đó, đám độc giả của chị ra trường đi làm, chẳng mấy khi sờ tới sách vở. Rồi một ngày tự nhiên thấy Phan Thị Vàng Anh xuất hiện với tư cách nhà thơ. Thơ chị cũng không giống thơ ai, mà đám độc giả ngày xưa sau những vấp ngã đầu đời lại một lần nữa thấy chị như viết cho mình, những là “Quờ tay tìm viên thuốc/ Ba năm rồi không sợ đụng nhầm tay ai” và “Chúng ta là bánh mì và chả lụa/ bán riêng và ăn chung”, và nhất là “giờ nằm yên và ngửa cổ/ cho đầu thõng xuống cạnh giường/ đề phòng nước mắt có chảy/ chầm chậm ngược dòng mà tuôn.” Rồi chị cũng chẳng làm thơ nữa. Nhưng cũng như NBP, chị là tác giả tôi không bỏ qua cuốn nào. Nhắc mới nhớ, cần phải mua cuốn mới nhất của chị: Chuyện nhà Tí.
No comments:
Post a Comment