Dạo này, tôi lại bị xoang, hết khụt khịt lại ho sù sụ. Lúc đầu, tưởng bị viêm họng. Đi khám mới biết không phải viêm họng mà là viêm xoang mũi, nước dịch chảy xuống họng gây ho. Phòng khám tai mũi họng lúc nào cũng đông nườm nượp. Các bác sĩ dường như quá quen với công việc nên khám mỗi người chừng một tới hai phút, ngoáy mấy cái ống vô tai rồi mũi rồi họng rồi kê đơn như máy. Hẳn là bệnh tai mũi họng không phức tạp mấy, mà người bệnh thì nhiều, chẳng cần khám kỹ cũng biết kê đơn thế nào. Theo một số liệu tôi từng đọc, tỷ lệ người viêm xoang ở Việt Nam chiếm 2-5% dân số, và ngày càng có chiều hướng gia tăng. Tôi không dám múa rìu qua mắt thợ, ý quên qua mắt bác sĩ, để lạm bàn về nguyên nhân viêm xoang, nhưng tôi biết một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng phổ biến của viêm xoang là ô nhiễm môi trường.
Môi trường ở Việt Nam, đặc biệt ở các thành phố lớn, ô nhiễm rõ rệt không cần phải chứng minh nhiều. Chỉ cần chở người yêu chạy một vòng thành phố, dọc theo các con kênh quánh đặc sóng sánh, rồi ngồi nghỉ dưới một gốc cây kiêm toa-let ven đường, ngắm từng áng khói lãng đãng cuối trời, rồi rút khăn giấy ra ngoáy mũi là thấy ngay bằng chứng. (Chả thế mà tật ngoáy mũi ở ta phổ biến đến độ có thể coi là “quốc tật” - ăn theo trào lưu quốc hoa, quốc tửu, quốc thú, quốc game một tí.) Môi trường xuống cấp là thế, nhưng ý thức bảo vệ môi trường của dân ta chưa thể nói là cao. Công việc của các tình nguyện viên môi trường do đó còn nhiều vất vả.
Trong tình hình đó, về lý thuyết, lẽ ra bất cứ một nỗ lực nào để đánh động ý thức bảo vệ môi trường đều đáng quý. Gần đây, có một số người đẹp không ngần ngại khỏa thân vì đại nghĩa, sẵn sàng thiên nhiên với thiên nhiên để “kêu gọi mọi người cùng bảo vệ thiên nhiên”. Ý tưởng như thế là tốt, tuy rằng không mới, và sự dũng cảm như thế thật đáng khen. Thế nhưng, nhìn vào một số ảnh được cho là khỏa thân vì môi trường này, người ta không dám chắc ý thức bảo vệ môi trường của những người xem ảnh sẽ tăng lên, vì bố cục, ánh sáng, màu sắc của những bức ảnh đó hầu như chắc chắn khiến người xem ảnh không chú ý mấy đến thiên nhiên, vốn hiển hiện lên như những bức tranh chép hời hợt rẻ tiền, mà hướng sự chú ý đến cái phần “thiên nhiên” lồ lộ. (Có nguồn tin cho rằng đấy cũng không phải là thiên nhiên, mà là thiên-nhiên-silicon, nhưng tôi không có cách nào kiểm chứng, chỉ chú thích thêm để rộng đường dư luận). Chẳng hạn, có tấm trong đó người mẫu đứng cạnh một cái cây, hai tay vươn lên trời, và cô giải thích rằng cô có cảm giác như một cái cây. Cho dù cô lặp lại dăm bảy lần “tôi là cây, tôi là cây, tôi là cây” kiểu như AQ tự kỷ ám thị “tớ là con sâu, là con sâu, là con sâu”, thì người ta vẫn buộc lòng nói thẳng rằng cô chẳng phải là cây, mà là cô ở truồng đứng trước một cái cây. Vì thế, khó lòng gọi những bức ảnh đó là ảnh nude, ảnh nghệ thuật hay ảnh bảo vệ môi trường. Gọi đúng tên phải là ảnh cởi truồng.
Thật lòng mà nói, các bạn ấy thích làm gì thì làm, thích khoe gì thì khoe, thích cởi mấy thì cởi, tôi thề tôi chẳng bao giờ hi hí mắt khi xem ảnh. Tuy nhiên, để kêu gọi mọi người bảo vệ môi trường, có những cách khác thiết thực hơn chẳng hạn như đi vớt rác trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, quét dọn công viên 23 tháng 9 hay đạp xe thay vì đi ô tô máy lạnh. Và nếu những việc ấy được làm trong tình trạng khỏa thân, có khi hiệu ứng xã hội sẽ tốt hơn, và biết đâu rồi tỷ lệ người viêm xoang sẽ có ngày giảm xuống.
