Hướng dẫn sử dụng trước khi dùng

Ghi trên cuộn giấy ở các nhà vệ sinh công cộng: Tồn tại hay không tồn tại, đó là vấn đề.

Ghi trên thẻ ATM: Thẻ này không có chức năng cách điện.

Ghi trên con mực khô: Sau khi nhai có thể đổi năm bã lấy một bao cao su.

Ghi trên mõm chó bec-giê: Chỉ cắn khi có hoặc không có nhân chứng.

Ghi trên thức ăn đóng hộp dành cho mèo: Nếu nuôi mèo, hãy nuôi ít nhất hai con, để tránh lãng phí thức ăn trường hợp một con biến mất.

Ghi trên tô cháo lòng: Để gió cuốn đi.

Ghi trên mũ bảo hiểm: Để tránh trầy xước, tránh sử dụng khi đi ngang khu vực có nhiều cần cẩu.

Ghi trên tiếng khóc than: 300.000 – 1.000.000 đồng giờ, tùy cường độ âm thanh và mức độ biểu cảm.

Ghi trên một dòng sông: Không thể tắm hai lần ở đây, vì có thể bị ghẻ lở sau lần tắm đầu.

Ghi trên tiếng còi xe: Xin chào nhau giữa con đường/ Mùa xuân phía trước đoạn trường phía sau.

Ghi trên sự thật: Được miễn thuế tiêu thụ đặc biệt khi mua hàng xa xỉ.

Ghi trên bản đồ nước Lào: Tại đây không có đảo.

Ghi trên ca khúc Trịnh Công Sơn: Cẩn thận. Nghe xong có thể thành trí thức.

Ghi trên văn bằng tiến sĩ: Có thể dùng thay thế dụng cụ leo núi.

Ghi trên cửa hàng dược phẩm: Ở đây chỉ bán thuốc theo thư tay bác sĩ.

Ghi trên lời nói dối: Không cần phải hướng dẫn gì thêm.

Đàm ông thất nhẫn

Những ngày qua, một trong những tin tức thời sự nổi bật là việc ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng mất trộm. Theo tin tức trên các báo, ca sĩ Hưng sau buổi trình diễn ở Hà Nội về ngủ tại một tòa nhà 17 tầng. Sáng thức dậy, anh phát hiện bị mất hai chiếc nhẫn kim cương để trên bàn cùng 9.000 đô la Mỹ và 5 triệu đồng Việt Nam. Hai chiếc nhẫn kim cương của anh trị giá khoảng 4 tỷ đồng. Dù chưa từng bỏ tiền ra mua bất cứ album nào của anh và thường bấm sang kênh khác khi thấy anh trên truyền hình, tôi vẫn hết sức thành khẩn chia buồn cùng anh. Mất hơn 4 tỷ đồng một lúc thật là đau hơn hoạn. (Ấy là tôi đồ rằng hoạn rất đau, chứ xin khẳng định tôi chưa trải qua cảm giác này bao giờ.) Tiên sư bọn trộm vô lương tâm.

Tuy nhiên, đau thì đau, tiếc thì tiếc, hẳn anh chưa phải lâm vào tình cảnh khốn đốn sau khi mất một tài sản lớn như vậy. Đó là chưa kể với sự mưu trí thông minh tài tình hiệu quả của các chiền sĩ công an nhân dân Việt Nam, anh hoàn toàn có cơ hội tìm được lại những gì đã mất. Khi nói đến chữ “lớn”, tôi đặt nó trong tương quan với thu nhập của đại bộ phận dân chúng Việt Nam. Đối với hầu hết mọi người, tài sản có giá trị ở mức tỷ là quá quá lớn rồi. Tuy nhiên, đối với ca sĩ Hưng, một khi đã mang trên người tài sản đến 4 tỷ đồng, thì đây chắc chỉ là một phần nhỏ tổng tài sản của anh. Giả định hết sức khiêm tốn rằng hai chiếc nhẫn kia là một phần hai mươi tổng tài sản của anh, có thể ước đoán rằng tổng tài sản của anh ở khoảng 80 tỷ đồng. Năm nay anh 38 tuổi, giả định anh bắt đầu có thu nhập từ năm 18 tuổi thì bình quân trong 20 năm qua mỗi năm anh kiếm được 4 tỷ đồng từ ca hát và những nguồn khác. Với thu nhập cỡ đó, ắt hẳn anh đóng thuế thu nhập phải rất cao.

Lần tìm mấy bài bào cũ, tôi thấy có tin năm 2007, Đàm Vĩnh Hưng đóng thuế cả năm 84 triệu đồng. Theo mức thuế cá nhân vào thời điểm đó, để đóng thuế 85 triệu đồng thì thu nhập mà anh đã khai với cơ quan thuế ở khoảng mức 600 đến 700 triệu đồng (tôi lười tính số chính xác nên chỉ áng chừng). Nếu làm tròn thu nhập sau thuế của anh là 600 triệu đồng năm, thì mất khoảng 7 năm không ăn, uống, chi tiêu, mua sắm bất cứ thứ gì, anh mới có thể mua được hai chiếc nhẫn trị kim cương vừa bị mất trộm nói trên.

Sách Cổ học tinh hoa có chuyện Tái ông thất mã, hàm ý chuyện phúc họa khôn lường, phúc đấy họa đấy chả nói trước được. Nay họ Đàm mất nhẫn, đương nhiên là cái họa của cá nhân anh, nhưng có khi đấy là cái phúc của ngành thuế nước nhà.

Bonus lời bài Honesty của Billy Joel. Đàm Vĩnh Hưng đã bao giờ cover bài này chưa nhỉ?

Honesty

If you search for tenderness
it isn't hard to find.
You can have the love you need to live.
But if you look for truthfulness
You might just as well be blind.
It always seems to be so hard to give.

Honesty is such a lonely word.
Everyone is so untrue.
Honesty is hardly ever heard.
And mostly what I need from you.

I can always find someone
to say they sympathize.
If I wear my heart out on my sleeve.
But I don't want some pretty face
to tell me pretty lies.
All I want is someone to believe.

Honesty is such a lonely word.
Everyone is so untrue.
Honesty is hardly ever heard.
And mostly what I need from you.

I can find a lover.
I can find a friend.
I can have security until the bitter end.
Anyone can comfort me
with promises again.
I know, I know.

When I'm deep inside of me
don't be too concerned.
I won't as for nothin' while I'm gone.
But when I want sincerity
tell me where else can I turn.
Because you're the one I depend upon.

Honesty is such a lonely word.
Everyone is so untrue.
Honesty is hardly ever heard.
And mostly what I need from you.

Thư gửi con trai 22 tháng tuổi

Chàng thanh niên bé bỏng của ba,

Hôm nay con tròn 22 tháng tuổi. Ba vốn rộng rãi, hay làm tròn, nên coi như là con trai được 2 tuổi đi. Nếu như không bị ai ép học chữ trước khi vào lớp 1, sớm nhất 4 năm nữa con mới có khả năng tự đọc được thư này của ba. Để hiểu được những gì ba viết trong đây, có lẽ mất thời gian hơn. Tuy nhiên, để giúp con, ba sẽ cố gắng viết bằng một thứ tiếng Việt thật giản dị . Ba hứa sẽ không chen tiếng Anh như mấy bác sản xuất đĩa nhạc, những người thường cố dịch những chữ tiếng Việt ai cũng hiểu sang tiếng Anh, và cố gắng dùng ít chữ Hán Việt đến mức có thể được.

Đầu tiên, ba muốn kể cho con sơ qua về những ngày ba đang sống. (Trong môn Tập làm văn mà sau này con học, đoạn này được gọi là “mở bài”!). Tính đến ngày ba viết thư này Việt Nam đã vào WTO được 3 năm, Sài Gòn được đổi tên Thành phố Hồ Chí Minh được 34 năm, và ba mẹ lấy nhau 5 năm. Những ngày này, sữa con đang uống có giá vào loại mắc nhất thế giới, hàng ngày ba đi từ nhà đến công ty mất một tiếng đồng hồ, tăng lên một tiếng rưỡi đến hai tiếng khi kẹt xe, và mẹ đang băn khoăn nên gửi con đi học trường nào mà không phải ‘chạy”. Những ngày này, nhiều người vẫn còn đang thương tiếc Michael Jackson, ngư dân Việt Nam thường bị tàu “lạ” đâm trên biển, công ty Vinafood đang cố gẳng tẩu tán giò heo đông lạnh đã bị niêm phong, và báo Tuổi Trẻ vừa có diễn đàn “Sống trung thực, được gì”.

Ba sẽ không nói rằng những ngày ba đang sống đây là “những ngày đẹp hơn tất cả, dù mai sau đời muôn vạn lần hơn”, vì ba thật sự mong rằng những ngày đẹp nhất là những ngày mà con sẽ sống. Trong số rất nhiều mong ước của ba, ba mong nhất rằng khi con lớn lên, câu hỏi “Sống trung thực, được gì” sẽ không còn được đặt ra nữa. Ba nghĩ rằng khi một câu hỏi như thế được đặt ra nghĩa là sự trung thực là hàng hiếm. Nếu như sự trung thực có mặt đương nhiên giữa đời thường như một lẽ tất yếu, có lẽ câu hỏi như trên đã không được đặt ra. Con sẽ không thấy ai đặt vấn đề “ăn cơm, được gì” hay “hít thở có lợi ích gì”, mặc dù người ta có thể thảo luận “ăn tổ yến, bổ chỗ nào” hay “lợi ích gì từ việc hít oxy tinh khiết”.

Khi hỏi được gì, có lẽ câu hỏi còn gồm ý, mất gì nếu sống trung thực. Tất nhiên ba là một thành viên của xã hội mà ba đang sống, do đó ba không lạ lẫm gì với những thua thiệt khi sống trung thực. Nhưng khi người ta phải đắn đo quá nhiều giữa việc có nên trung thực hay không, tôi mất gì, tôi được gì khi tôi trung thực thì quả là quá xót xa con trai ạ. Cuộc sống sẽ tươi đẹp hơn biết bao nhiêu nếu như người ta không phải ra điều kiện với sự trung thực, vì sự trung thực bản thân nó lấp lánh một vẻ đẹp mà không bất cứ thứ trang sức đắt tiền nào có được. Vẻ đẹp đó không thể được mặc cả. Sự trung thực lẽ ra không bao giờ nên là một món hàng để đem ra ngã giá. Nhưng con trai ơi, những điều ba đang nói đây có vẻ chỉ là một giấc mơ xa vời. Biết thế, nhưng ba vẫn mơ, vì mơ ước là một quyền tuy không được ghi nhận trong Hiến pháp nhưng có lẽ được thực hiện đầy đủ và trọn vẹn nhất. Đâu ai ngăn cản mình mơ những giấc mơ đẹp đâu con!

Đêm qua, con lại ngủ không yên. Nửa đêm, con lại hét váng lên, không biết con thấy gì trong mơ. Thanh niên bé bỏng của ba trông thế mà phức tạp ra phết. Bằng tuổi con, chị con đã biết ngủ thẳng một mạch rồi. Có thể vì chị con “vô tư lự” hơn. Cũng có thể trong tên của chị con có chữ “An”, nghĩa là bình an. Còn tên con...

Ba mẹ đã nghĩ về tên con rất sớm từ khi biết con sắp sửa có mặt trên đời. Qua rất nhiều tranh cãi và thỏa hiệp, con được đặt tên là Tùng Quân. Ba mẹ nghĩ đó là một cái tên đẹp, nam tính và không quá phổ biến. Nhưng hơn hết, tên con gồm cả một giấc mơ mà ba mẹ gửi gắm. Theo Từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh, “tùng” là cây thông ruột đặc, “quân” là cây tre mắt thẳng, và “tùng quân” có nghĩa là “người khí tiết, ngay thẳng, trung thực”. Ba mẹ mong con sẽ là con người khẳng khái như cây tùng cây trúc, mong con luôn lấy sự trung thực làm lẽ sống. Ba mẹ muốn rằng sự trung thực đối với con là một nhu cầu nội tại, con cần đến nó cũng như cần ly sữa con uống, bát cơm con ăn, con cần nó như cần khí trời. Ba mẹ không muốn con phải suy nghĩ rằng con có được một cái gì đó khi con trung thực. Ba mẹ chỉ muốn rằng sự trung thực với con là một giá trị tự thân, mà thiếu nó con sẽ thấy xốn xang, khó chịu, theo một cách như con thấy đói, thấy khát, thấy khó thở. Như thế, có đòi hỏi quá đáng với con không? Hy vọng không, vì những ngày con sẽ sống sẽ khác những ngày ba đang sống. Ba mong và tin là như thế.

Thế thôi con trai nhỉ, ba viết dài nữa con lại mất ngủ, mẹ phát hiện ra nguyên nhân thì ba nguy to. Lần khác ba sẽ viết cho con về những đề tài khác nhẹ nhàng hơn, ví dụ như “làm thế nào để không tè trong quần”!

Ba