Khi đã bớt xôn xao cùng thế sự, ta cùng lắng lòng lại và đọc thơ. Chương trình hôm nay là thơ Hoàng Hưng, tác giả của tập Người đi tìm mặt mà tôi hết sức yêu thích. Thỉnh thoảng tôi muốn tiết lộ rằng tôi cũng thích những thứ không liên quan đến sex, kẻo cái bác phê bình xấu trai độc mồm độc miệng bên kia cứ vu khống cho tôiJ
Tập Người đi tìm mặt hầu như bài nào cũng hay. Nhiều câu ám ảnh: “Có bao nhiêu nát tan/ Đội lên đầu mà hát”, hay “Người về từ cõi ấy/ Giữa phố đông nhồn nhột sau gáy”, hay “Đã một nghìn đêm mưa trắng đêm/ Nhớ điên cuồng mùi anh như con con bò cái nhớ mùi phân rác/ Anh đánh mất mùi anh trên những sàn đá lạ/ Chỉ còn mưa mùi nước mắt đêm”.
Nhưng chương trình hôm nay không phải Người đi tìm mặt, một tập thơ xuất bản năm 1993, mà là Hành trình, xuất bản năm 2005, tôi chỉ mới mua được cùng với tập Hoa của Lãng Thanh gần đây. Đọc tập này, tôi thấy hiện lên hai chân dung khác của Hoàng Hưng, khác với những gì tôi từng biết về ông.
Đây là những câu tiêu biểu cho chân dung thứ nhất:
“Nửa đêm dậy nôn nao lắc sóng
Đàn cá khơi đã vào chật lưới đèn”
(Biển, hai câu một)
“Sắp chấm dứt những ngày đánh vật
Với đám thợ tắc trách
Điên đầu sửa đi chữa lại
Những buổi cơm bụi quẹt miệng
Những tối mệt nhoài cọ cọ lau lau
Dọn cho hai đứa một khoảng ngủ co
Mệt mỏi quá nhà nhà cửa cửa
Sợ vãi linh hồn”
(Nhà sắp xong)
“Mặt trời lên
Lóe cười hàm răng anh bán cá
Suốt buổi sáng anh nhẫn nại đeo bám du thuyền
Để bán cho bằng được một giỏ cá tươi”
(Sông Hằng)
“Ồ con mú bông to chần rần
Cá
Cá
Cá
Tới tấp”
(Câu cá trên Vịnh Mexico)
Để thấy chân dung thứ hai của Hoàng Hưng trong tập thơ này, có lẽ không cần trích thơ mà chỉ cần đọc tên các bài thơ là đủ: Ngoại ô Paris, Trước mộ Apollinaire, America, Câu cá trên vịnh Mexico, Himalaya & Manhattan, Mưa Bangkok, Nghe quạ kêu ở Calcuta .v.v.
Chân dung thứ nhất của Hoàng Hưng trong tập thơ này, tôi nghĩ đấy là chân dung một nhà thơ hiện thực xã hội chủ nghĩa. Chân dung thứ hai, là chân dung một nhà thơ ngâm vịnh. Đi đến đâu thì ngắm cảnh và làm thơ đến đấy, chỉ còn thiếu khắc thơ lên vách núi.
Thế nên, nhà thơ tôi nghĩ tốt hơn cứ nhốt trong tù, hoặc không nhốt trong tù cũng nên hành hạ cho anh ta dở sống dở chết để anh ta có thế làm được những câu thơ đau đớn, ám ảnh, những câu “giật mình, một cái vỗ vai”. Không nên để anh ta xây nhà mới hoặc đi câu cá trên vịnh. Càng không nên tạo điều kiện cho anh ta du lịch vòng quanh thế giới.
PS. Hoàng Hưng từng bị ở tù 3 năm. Con gái ông là Ly Hoàng Ly ngày xưa rất xinh, không biết bây giờ lấy chồng rồi còn xinh không? J
